Diş Kanal Tedavisi

Kanal Tedavisi Nedir?

Kanal tedavisi (Endodonti) çürüme veya enfekte nedeniyle hasar görmüş pulpa katmanının alınarak dişin tedavi edilmesi yöntemdir. İşlem sırasında pulpa katmanı (kök kanalı adı verilen yumuşak doku) ve diş siniri alınır, iç yapı temizlenir ve dişteki boşluk dolgu uygulaması ile doldurulur.

Diş sinirlerinin iltihaplanmasından kaynaklanan diş ağrıları, geç tedavi edilen diş çürüğünden kaynaklanır. Dişler geç tedavi edildiğinde sinirlerin iltihaplanması dişin köklerine kadar inmesine neden olarak aşırı ağrıya sebep olur.

Kanal içi sinirlerin alınması kişinin ağrı yaşamasını engeller. Diş siniri yalnızca sıcak ve soğuk hissini bildirmekten sorumlu duyusal bir yapıdır. Diş tedavi edilmezse, enfeksiyon, diğer dişlere yayılma, çevre dokuda apse gibi sorunlara yol açabilir.

Kanal Tedavisi Hangi Durumlarda Yapılır?

Kanal tedavisinin uygulanmasının nedeni çoğunlukla derin çürükler ve çatlaklardır. Dişin iç yapısı iyileşemeyecek kadar hasar görmüşse, dişi korumak için pulpa kısmı çıkarılır. Bu nedenle kanal tedavisinin en büyük faydası dişin kemik yapısını kaybetmeden ölü dişin kurtarılmasıdır. Tedavi gerektiren belirtilerden bazıları şu şekilde sıralanabilir:

• Yemek yeme, içme sırasında duyulan hassasiyet
• Diş etinde duyulan keskin acı
• Dişte oluşan apseler
• Dişlerde kırık ve çatlak oluşması
• Diş etinde renk koyulaşması
• İş etlerinde sivilcelerin ya da yaraların oluşması
• Diş etinde şişliklerin oluşması

Kanal Tedavisi Nasıl Yapılır?

Endodonti tedavisinin dört ana amacı vardır: çürük ve enfeksiyonu ortadan kaldırmak, diş kanalını şekillendirmek, diş kanalını doldurmak ve dişin işlevini eski haline getirmek. Dişlerin durumuna göre tedavi 1-2 seans sürebilir. Kanal tedavisi sırasında izlenen işlem diş hasarına göre değişmekle birlikte tedavide genellikle şu aşamalar uygulanır

• Dişteki hasarın tespit edilebilmesi için önce röntgeni çekilmektedir.
• Çekilen röntgen sonrasında dişler muayene edilerek diş kökünde herhangi bir enfeksiyon belirtisi olup olmadığı belirlenir. Herhangi bir enfeksiyon tespit edilmezse kanal tedavisine başlanır.
• Hastanın acı hissetmemesi için lokal anestezi uygulanmaktadır.
• Hastanın ağzı bakteriler ve tükürük kalmaması için temizlenir.
• Dişte bir delik açılarak çürükler temizlenir.
• Diş pulpasının yoğun hasarlı olduğu durumlarda hekim diş pulpasını dikkatlice çıkarır.
• Kök kanalları temizlenir ve yeniden şekillendirilir. İşlem yaklaşık 1 saat sürer.
• Özel boyutlardaki törpüleri kullanan doktor dişin kökündeki tüm bakterileri, çürük ve hasar görmüş bölgeleri temizler. İşlem başarılı şekilde tamamlandıysa dezenfekte işlemi sonrası dişe geçici dolgu yapılır ve iyileşme için birkaç gün beklenir. 
• Sonraki seansta geçici dolgu çıkarılarak kalıcı dolgu yapılır. Dolgu maddesi kök ve kanalın korumasını ve sızıntıyı engelleyici yapıdadır.

Tedavi Kaç Seanstan Oluşur?

Kanal tedavisi dişlerdeki sorunların onarımına bağlı olarak bir ya da iki seans içinde tamamlanır. Her seans hastanın dişindeki çürüğün boyutuna bağlı olarak minimum otuz dakika sürer. Dişte aynı sorunların tekrar yaşanmaması için üzeri kapatılarak tedavi sonlanır. Küçük çürüklerde dolgu yeterliyken birkaç dişte birden çürük olduğunda ise kanal tedavisine başvurulur.

 Dişte oluşan çürük nedeniyle iltihaplanma olduğu durumlarda öncelikle bu iltihabın kurutulması gerekmektedir. Doktorunuz önce antibiyotik tedavisi uygulayarak iltihabın kurumasını sağlamaktadır. Kanal tedavisi iltihap kuruduktan sonra uygulanır. Hasta tedavi sonrasında acı hissetmesi halinde ağrı kesici içmesi doktoru tarafından tavsiye edilir.

Kanal Tedavisinde İyileşme Süreci

Kanal tedavisinde iyileşme süresi hastanın dişindeki hasarın durumuna tedavinin boyutlarına bağlı olarak değişim gösterir. Bunun yanında tedavi bittikten birkaç saat sonra hastanın gıda tüketimi mümkün olmaktadır. Eğer tedavi iki aşamalı olarak uygulandıysa geçici dolgu yapılmış diş ile sert ve kabuklu gıdaları tüketmemesi istenir. Ayrıca çok soğuk ve sıcak içeceklerden de kaçınması gerekir. Tedavi sonrası dikkat edilmesi gereken noktalar şu şekildedir:

• Kanal tedavisi bittiğinde tekrar etmemesi için ağız ve diş bakımına özen gösterilmelidir. Fırçalama çok sert hareketlerle değil yumuşak ve dairesel hareketlerle olmalıdır. Günde bir kez diş ipi kullanarak dişler temizlenmelidir.
• Sert kabuklu yiyeceklerin kabuklarının dişlerle kırılması dişlere zarar verir. Diş hekimleri diş sağlıklı olsa dahi kabukların dişle kırılmamasını önerirler. Özellikle kanal tedavisi görmüş dişlerle bu işlem kesinlikle yapılmamalıdır.
• Tedavi sırasında ve bittikten sonra doktorun verdiği ağrı kesici ve diğer ilaçlar düzenli kullanılmalıdır. 
• Tedavinin hemen ardından şekerli ve yapışkan özellikli gıdaların tüketilmemesi önemlidir.

Endodonti Ağrılı Bir İşlem midir?

Uygulanması sırasında hastaya lokal anestezi yapılır. Bu sayede tedavi anında ağrı olmaz. Tedavi sonrasında ise ağrı kesiciler kullanılmaktadır. Dişte ilk günlerde hassasiyet ve işlem yapılan bölgede hafif bir acı duyulması normal kabul edilir. Bu tedavinin en önemli kriteri, diş kaybı yaşanmasının önüne geçmektir. Diş kaybı yaşandığında implant ve protez yaptırılması gibi çok daha uzun süren ve maliyeti yüksek tedaviler yaptırılmak zorunda kalınır.

Kanal Tedavisine İhtiyaç Duyulmaması İçin Yapılması Gerekenler

Kanal tedavisi kişinin dişlerinde oluşan hasarın ortadan kaldırılmasını sağlar. Tedavi sonrasında kişi dişlerini tekrar normal olarak kullanmaya başlar. Aynı zamanda estetik olarak hoş görünmeyen kırık, çatlak ve çürük dişlerde tedavi edilir. Estetik bir gülüşe, sağlıklı dişlere sahip olmak için yapılabilecek işlemler şu şekilde belirtilir;

• Dişlerin düzenli olarak her gün iki kez fırçalanmalıdır.
• Ağız hijyenine dikkat edilmeli ve gargara kullanılmalıdır.
• Sert kabuklu gıdalar dişler kullanılarak kırılmamalıdır.
• Özellikle diş hassasiyeti olan kişilerin aşırı sıcak ve soğuk içeceklerden uzak durmaları gerekmektedir.
• Özellikle sert darbelere maruz kalınabilecek sporları yapan kişiler, ağız ve diş koruyucu özel ekipman kullanmalıdır.